نفخ شکم شاید در ظاهر یک مشکل ساده باشد اما تصور کنید کسی که دچار این مشکل به ظاهر ساده است، به خاطر تجمع گاز در دستگاه گوارشش، دچار دل‌درد و دل‌پیچه می‌شود و همیشه باید حواسش باشد که در مکان عمومی، باد معده‌اش خارج نشود. همچنین اگر درمان نفخ شکم زودتر انجام نشود، به مرور بدن را دچار مشکلات دیگری مانند لک روی پوست، عدم هضم کامل غذا و بی‌اشتهایی خواهد کرد.
به همین دلیل اگر دچار نفع معده هستید، این مقاله را تا پایان بخوانید تا با مواد غذایی ضد نفخ، عوامل ایجاد نفخ و نحوه برطرف کردن آنها آشنا شوید.
فهرست مطالب (کلیک کنید)
- نفخ معده چیست؟
- علت نفخ معده چیست؟
- گاز و هوا
- علل پزشکی
- علت نفخ معده بعد از غذا چیست؟
- خیلی سریع غذا می‌خورید
- ناهار‌تان یک ساندویچ است
- کلم پیچ را خام استفاده می‌کنید
- با نی می‌نوشید
- مقدار زیادی غذای بسته‌بندی شده مصرف می‌کنید
- محصولات رژیمی یا کم‌کالری انتخاب می‌کنید
- آدامس می‌جوید یا آب نبات می‌مکید
- شام را نزدیک به زمان خواب می‌خورید
- درمان‌هایی برای پیشگیری یا تسکین نفخ
- تغییر سبک زندگی
- داروها
- درمان نفخ معده در خانه
- برای درمان نفخ معده چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- غذاهای نفاخ کدامند؟
- انواع لوبیا
- گندم
- کلم بروکلی و سایر سبزیجات چلیپایی
- پیاز
- نوشیدنی‌های گازدار
- جو
- چاودار
- محصولات لبنی
- عدس
- سیب
- سیر
- چه غذاهایی نفاخ نیستند؟
- چه میوه هایی برای نفخ معده خوب است؟
- درمان نفخ شکم با زردچوبه
- زنجبیل
- کرفس
- شیر بادام
- کفیر و ماست
- گوجه فرنگی
- رازیانه
- کلم بوک چوی
- آب
- درمان نفخ روده در طب اسلامی
- به غذای خود ادویه گوارشی اضافه کنید
- فقط غذاهای پخته میل کنید
- بعد از غذا دانه‌های رازیانه بجوید
- بهترین داروی نفخ چیست؟
- داروهای بدون نسخه
- داروهای تجویزی
- مکمل‌ها
نفخ معده چیست؟
نفخ شکم یا معده زمانی رخ می‌دهد که دستگاه گوارش با هوا یا گاز پر شود. اکثر مردم نفخ را به عنوان احساس پری، سفت شدن یا ورم شکم توصیف می‌کنند.
همچنین ممکن است شکم شما متورم (متسع)، سفت و دردناک باشد. نفخ اغلب با موارد زیر همراه است:
- درد
- گاز بیش از حد (نفخ)
- بادگلوی مکرر
- غرغر شکم
پیشنهاد می‌کنم این ویدئوی دکتر کرمانی در مورد غذاهای نفاخ رو از دست ندید:
نفخ شکم می‌تواند در توانایی شما برای کار و شرکت در فعالیت‌های اجتماعی یا تفریحی اختلال ایجاد کند. نفخ هم در بین بزرگسالان و هم در بین کودکان شایع است.
حتما بخوانید:
سریع‌ترین راه درمان نفخ شکم در کودکان و نوزادان چیست؟
علت نفخ معده چیست؟
دلایل نفخ متعدد است و باید به این نکات توجه کنید تا بتوانید آن را به مرور درمان کنید:
گاز و هوا
گاز معده شایع‌ترین علت نفخ به خصوص بعد از غذا خوردن است. هنگامی که غذای هضم نشده تجزیه می‌شود یا زمانی که هوا را می‌بلعید، گاز در دستگاه گوارش تجمع می‌یابد.
همه افراد هنگام خوردن یا نوشیدن، هوا را می‌بلعند. اما برخی از افراد می‌توانند بیشتر از دیگران هوا را ببلعند، به خصوص اگر موارد زیر باشد:
- خوردن یا نوشیدن خیلی سریع
- آدامس جویدن
- سیگار کشیدن
- داشتن پروتزهای درمانی در دهان
علت نفخ شکم به نوع تغذیه و نحوه تغذیه افراد بستگی دارد.
آروغ و نفخ دو راهی هستند که هوای بلعیده شده از بدن خارج می‌شود. تاخیر در تخلیه معده (انتقال کند گاز) علاوه بر تجمع گاز می‌تواند باعث نفخ و اتساع شکم نیز شود.
علل پزشکی
دلایل دیگر نفخ ممکن است به دلیل شرایط پزشکی باشد:
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- بیماری التهابی روده، مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون
- سایر اختلالات عملکردی دستگاه گوارش (FGIDs)
- سوزش سردل
- عدم تحمل غذایی
- افزایش وزن
- شار هورمونی (به ویژه برای زنان)
- ژیاردیازیس (عفونت انگل روده ای)
- اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی
- عوامل سلامت روان مانند استرس، اضطراب، افسردگی و غیره
- برخی از داروها
نفخ شکم همچنین می‌تواند نشانه‌ای از چندین بیماری جدی باشد، از جمله:
- تجمع مایع پاتولوژیک در حفره شکمی (آسیت) در نتیجه سرطان (به عنوان مثال سرطان تخمدان)، بیماری کبد، نارسایی کلیه یا نارسایی احتقانی قلب
- بیماری سلیاک و حساسیت به گلوتن
- نارسایی لوزالمعده، که باعث اختلال در هضم می‌شود، زیرا پانکراس نمی‌تواند آنزیم‌های گوارشی کافی تولید کند.
- سوراخ شدن دستگاه گوارش با خروج گاز، باکتری‌های طبیعی دستگاه گوارش و سایر محتویات به داخل حفره شکمی
درمان نفخ شکم با مصرف غذاهای ضد نفخ، رعایت اصول صحیح غذا خوردن و عدم مصرف غذاهای نفاخ امکان‌پذیر است.
علت نفخ معده بعد از غذا چیست؟
خوب نجویدن غذا، سریع غذا خوردن، مصرف آب و دیگر مایعات در کنار غذا موجب سنگینی معده و نفخ خواهد شد.
خیلی سریع غذا می‌خورید
سرعت زندگی، همه ما را به عجله می‌اندازد. اما اگر مجبورتان می‌کند غذا را هم سریع بخورید، باید مواظب باشید.
وقتی سریع غذا می‌خورید، در کنار غذا، هوا را نیز می‌بلعید. همین امر باعث می‌شود معده مانند بالن شود.
هوای به دام افتاده در معده، تنها عامل تحریک کننده نفخ نیست. وقتی با عجله غذا می‌خورید، به خوبی نمی‌جوید. با عجله خوردن غذا، باعث می‌شود قطعه‌های بزرگ غذا وارد روده شود و آنجا بماند تا کامل گوارش شود.
با سریع غذا خوردن متوجه نمی‌شوید چه مقدار غذا خوردید. با زیاد خوردن باعث می‌شوید معده بیش از اندازه پر شود. به جای اینکه سریع و با عجله غذا بخورید، برای این کار حدود ۲۰ دقیقه وقت بگذارید و غذا را خوب بجوید.
این مدت مقدار زمانی است که معده به مغز خبر می‌دهد که سیر شدید.
ناهار‌تان یک ساندویچ است
حتی سالم‌ترین ساندویچ‌های آماده هم سرشار از سدیم‌اند. تحقیق‌ها نشان داده سدیم موجود در ساندویچ‌ها، حدود ۲۰ درصد مقدار مجاز روزانه است. نان و رول‌ها یکی از منابع اصلی سدیم‌اند.
در درجه بعدی گوشت‌های فرآوری شده قرار دارند. پنیر هم زیاد دور نیست. سدیم دریافتی خود را زیر ۳٫۲۰۰ میلی‌گرم تنظیم کنید. با این کار هم سدیم دریافتی خود را پایین می‌آورید و هم ساندویچ را جایگزین می‌کنید تا دیگر دچار نفخ نشوید.
کلم پیچ را خام استفاده می‌کنید
کلم پیچ سرشار از ویتامین‌های ضروری است. کلم پیچ خیلی وقت است که پای ثابت سالاد‌های سالم است. این سبزی، فیبر و قندی به نام رافینوز دارد که هضمشان بسیار مشکل است. به همین دلیل وقتی کلم پیچ خام مصرف شود باعث نفخ و پف می‌شود.
اما کلم پیچ تنها مجرم نیست، دیگر سبزی‌های چلیپایی مانند کلم بروکسل و بروکلی نیز چنین‌اند. می‌توانید با کمتر خوردن کلم به صورت خام و پختن آن نفخ را کاهش دهید. وقتی کلم را می‌پزید خاصیت خود را از دست نمی‌دهد اما فیبر آن را صاف و حجمش را نیز کمتر می‌کند.
انواع کلم موجب نفخ شکم و سنگینی معده خواهد شد.
با نی می‌نوشید
امروزه انواع نوشیدنی‌های باب طبع مردم تولید می‌شود که می‌توان آنها را با نی نوشید. اما نی به همان اندازه که کار راحت کن است، به همان اندازه مجبورتان می‌کند هوای اضافه را هم بمکید. برای همین فکر می‌کنید مانند یک توپ باد شدید.
مهم نیست که چقدر آرام یا عمیق از نی می‌مکید، هوایی که بالای نی مانده را به شکم خود می‌فرستید و اجتناب از آن غیر ممکن است. بهتر است از لبه‌ی لیوان نوشیدنی خود را بنوشید.
مقدار زیادی غذای بسته‌بندی شده مصرف می‌کنید
بار دیگر مقصر سدیم است. از نمک به عنوان یک ماده‌ی نگه دارنده در این نوع غذاها استفاده می‌کنند.
می‌دانیم که پفک‌ها و چیپس‌ها بمب سدیم‌اند. حتی غذاهای بسته‌بندی شده‌ای که ظاهر سالمی نیز دارند، از جمله سس‌های سالاد، سوپ‌ها، غلات و حبوبات و سس گوجه فرنگی، می‌توانند کاری کنند تا از محدوده ۲٫۳۰۰ میلی‌گرم سدیم در روز خارج شوید.
جالب است بدون اینکه حتی مزه‌ی نمک را بچشید، مقدار زیادی از آن را دریافت می‌کنید. برای جلوگیری از نفخ و کاهش مصرف سدیم به سراغ غذاهای بسته‌بندی شده‌ای بروید که روی آنها میزان سدیم را نوشته‌اند.
این میزان باید کمتر از ۵۰۰ میلی‌گرم باشد. البته باید بشقاب خود را از غذاهای فرآوری شده خالی کنید و به سمت غذاهای طبیعی و سالم بروید. میوه، سبزی‌ها و غلات بدون سدیم انتخابی عالیست.
محصولات رژیمی یا کم‌کالری انتخاب می‌کنید
قندهای مصنوعی مانند آسپارتام و سوکرالوز به هر چیز که رژیمی باشد مانند شیرینی، آبمیوه‌ها و آدامس‌ها اضافه می‌شود. اما کم‌کالری یا بدون کالری بودن با هزینه روبه روست.
با اینکه FDA قندهای مصنوعی صفر کالری را سالم اعلام کرده است، این قندها به صورت جدی باعث نفخ می‌شوند. قندهای مصنوعی برای مدتی طولانی به اطراف معده آویزان می‌مانند. چون درست هضم نمی‌شوند یا اصلا هضم نمی‌شوند.
آنها هیچ چیزی ندارند که سیستم بدن به عنوان غذا بشناسد. این نوع غذاها را از برنامه خود خارج کنید. می‌بینید که به سرعت مشکلتان رفع خواهد شد.
آدامس می‌جوید یا آب نبات می‌مکید
آدامس یا آبنبات مکیدنی دهان را مشغول نگه می‌دارد، اما باعث می‌شود مقدار زیادی هوا را ببلعید.
مانند استفاده از نی یا سریع غذا خوردن، این هوای اضافی باعث نفخ و باد گلو می‌شود. سعی کنید کمتر از از آدامس و آبنبات استفاده کنید و به جای آن بیشتر آب بنوشید.
آب کمک می‌کند دستگاه گوارش حرکت کند و هوای اضافه و نفخ خارج خواهد شد.
برای درمان نفخ شکم باید آدامس جویدن را کنار بگذارید.
شام را نزدیک به زمان خواب می‌خورید
اگر یک یا دو ساعت قبل از خواب شام می‌خورید، در واقع خود را برای نفخ صبحگاهی آماده کردید. دراز کشیدن باعث اختلال در هضم غذا می‌شود. پس اگر با غذایی که در معده دارید به رختخواب بروید، ممکن است خیلی زود هضم نشود و باعث نفخ معده شود.
شاید همیشه تنظیم این زمان کار آسانی نباشد، اما سعی کنید ۳ تا ۴ ساعت قبل از خواب شام میل کنید. قبل از خواب تا جایی که ممکن است سرپا بایستید تا دستگاه گوارش حرکت داشته باشد. اگر مجبورید که قبل از خواب شام بخورید، وعده‌ای کوچک استفاده کنید.
درمان‌هایی برای پیشگیری یا تسکین نفخ
تغییر سبک زندگی
در بسیاری از موارد، اگر اضافه وزن دارید، علائم نفخ شکم را می‌توان با اتخاذ چند تغییر ساده در سبک زندگی از جمله کاهش وزن کم کرد یا حتی از آن پیشگیری کرد. برای کاهش بلع بیش از حد هوا، می‌توانید:
- از جویدن آدامس خودداری کنید. جویدن آدامس می‌تواند باعث بلع هوای اضافی شود که به نوبه خود منجر به نفخ می‌شود.
- مصرف نوشیدنی‌های گازدار خود را محدود کنید.
- از غذاهایی که باعث گاز معده می‌شوند، مانند سبزیجات خانواده کلم، لوبیا خشک و عدس خودداری کنید.
- آهسته غذا بخورید و از نوشیدن با نی خودداری کنید.
- از لبنیات بدون لاکتوز استفاده کنید (اگر عدم تحمل لاکتوز دارید).
پروبیوتیک‌ها همچنین ممکن است به بازسازی باکتری‌های سالم روده کمک کنند. تحقیقات در مورد اثربخشی پروبیوتیک‌ها ترکیبی است.
یک بررسی نشان داد که پروبیوتیک‌ها اثر متوسطی دارند، با ۷۰ درصد توافق بر روی اثر آن بر تسکین نفخ. می‌توانید پروبیوتیک‌ها را در کفیر و ماست یونانی پیدا کنید.
داروها
اگر تغییر سبک زندگی و مداخلات غذایی نفخ شکم را تسکین نمی‌دهد، با پزشک خود صحبت کنید. اگر پزشک دلیل پزشکی برای نفخ شما پیدا کند، ممکن است درمان‌های پزشکی را توصیه کند.
درمان ممکن است به آنتی بیوتیک، ضد اسپاسم یا داروهای ضد افسردگی نیاز داشته باشد، اما به شرایط شما نیز بستگی دارد.
درمان نفخ معده در خانه
ممکن است بتوانید با ترکیبی از تغییرات سبک زندگی و تنظیم رژیم غذایی گاز اضافی را از بین ببرید و نفخ را کاهش دهید. درمان‌های خانگی برای نفخ شکم عبارتند از:
- داشتن دفتر خاطرات غذایی: این به شما کمک می‌کند بفهمید کدام غذاها باعث افزایش گاز در بدن شما می‌شوند. پس از شناسایی برخی از غذاهایی که باعث نفخ بیش از حد شما می‌شوند، می‌توانید سعی کنید کمتر از آنها بخورید یا به طور کامل از آنها اجتناب کنید.
- تنظیم رژیم غذایی: اگر رژیم غذایی شما حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات است که هضم آنها دشوار است، سعی کنید آنها را جایگزین کنید. کربوهیدرات‌هایی که هضم آسان‌تری دارند، مانند برنج و موز، جایگزین‌هایی هستند که ممکن است نفخ را کاهش دهند.
- خوردن وعده‌های غذایی کوچکتر: حدود پنج تا شش وعده غذایی کوچک در روز به جای سه وعده بزرگتر ممکن است برای سیستم گوارش شما آسان تر باشد.
- تلاش برای بلعیدن هوای کمتر: از انجام هر کاری که ممکن است باعث افزایش میزان هوایی شود خودداری کنید. این امر شامل اطمینان از جویدن صحیح غذا و اجتناب از جویدن آدامس، سیگار کشیدن و نی است.
با رعایت اصول صحیح غذا خوردن و دوری از مواد غذایی نفاخ می‌توان نفخ شکم را درمان کرد.
- نوشیدن آب زیاد: هیدراته ماندن می‌تواند به شما در جلوگیری از یبوست کمک کند که باعث ایجاد گاز می‌شود.
- ورزش منظم: برخی افراد متوجه می‌شوند که ورزش به بهبود هضم کمک می‌کند و می‌تواند از نفخ شکم جلوگیری کند.
- مصرف پروبیوتیک‌ها: پروبیوتیک‌هایی مانند لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم ممکن است هضم منظم را تقویت و به کاهش گاز معده کمک کند. اینها را می‌توان در مکمل‌های بدون نسخه (OTC) و غذاهای تخمیر شده مانند کلم ترش و ماست یافت.
- استفاده از پدهای زغالی: پوشاندن لباس زیر با یک پد ساخته شده از زغال چوب می‌تواند به کاهش بو در برخی موارد نفخ بیش از حد کمک کند.
- تغییر وضعیت بدن: نشستن در وضعیت عمودی می‌تواند به بدن شما کمک کند تا گاز اضافی را آزاد کند.
- استفاده از پد گرمایشی: قرار دادن یک پد گرم کننده یا بطری آب گرم روی شکم می‌تواند به کاهش درد و گرفتگی ناشی از گاز اضافی کمک کند.
- استفاده از زنجبیل: مصرف زنجبیل برای تقویت هضم شناخته شده است. بهبود هضم ممکن است به کاهش گاز و نفخ کمک کند.
برای درمان نفخ معده چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر نفخ با یکی از موارد زیر همراه است با پزشک خود مشورت کنید:
- درد شدید یا طولانی شکم
- وجود خون در مدفوع یا مدفوع تیره
- تب بالا
- اسهال
- بدتر شدن سوزش سر دل
- استفراغ
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
غذاهای نفاخ کدامند؟
برخی از مواد غذایی موجب تولید گاز و نفخ معده می‌شوند:
انواع لوبیا
آنها حاوی مقادیر زیادی پروتئین و کربوهیدرات هستند. لوبیا همچنین سرشار از فیبر و همچنین چندین ویتامین و مواد معدنی ضروری است.
با این حال، بیشتر لوبیاها حاوی قندهایی به نام آلفا-گالاکتوزیدها هستند که به گروهی از کربوهیدرات‌ها تعلق دارند.
FODMAPs کربوهیدرات‌های زنجیره کوتاهی هستند که از هضم، فرار می‌کنند و سپس توسط باکتری‌های روده در روده بزرگ تخمیر می‌شوند. گاز یک محصول جانبی رایج این فرآیند است.
خیساندن و جوانه زدن لوبیا راه خوبی برای کاهش FODMAP در لوبیا است. تغییر چندین بار آب خیساندن نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
لوبیا از مهمترین مواد غذایی ایجادکننده نفخ شکم است.
گندم
گندم در چند سال گذشته بسیار بحث برانگیز بوده است، عمدتاً به این دلیل که حاوی پروتئینی به نام گلوتن است.
با وجود اختلاف نظرها، گندم همچنان به طور گسترده مصرف می‌شود. این ماده در اکثر نان‌ها، پاستاها، تورتیلاها و پیتزاها و همچنین محصولات پخته شده مانند کیک، بیسکویت، پنکیک و وافل وجود دارد.
برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن، گندم باعث مشکلات گوارشی جدی از جمله نفخ، گاز، اسهال و درد معده می‌شود.
گندم همچنین منبع FODMAPs است که می‌تواند در برخی افراد مشکلات گوارشی ایجاد کند.
به جای آن چه بخوریم: جایگزین‌های بدون گلوتن زیادی برای گندم وجود دارد، مانند جو بدون گلوتن تایید شده، کینوآ، گندم سیاه، آرد بادام و آرد نارگیل.
کلم بروکلی و سایر سبزیجات چلیپایی
خانواده سبزیجات چلیپایی شامل کلم بروکلی، گل کلم، کلم، کلم بروکسل و چندین مورد دیگر است.
این سبزیجات بسیار مغذی هستند و حاوی بسیاری از مواد مغذی ضروری مانند فیبر، ویتامین C، ویتامین K، آهن و پتاسیم هستند.
با این حال، آنها همچنین حاوی FODMAP هستند، بنابراین ممکن است باعث نفخ در برخی افراد شوند.
پختن سبزیجات چلیپایی ممکن است هضم آنها را آسان تر کند.
به جای آن چه بخوریم: جایگزین‌های زیادی وجود دارد، از جمله اسفناج، خیار، کاهو، سیب زمینی شیرین و کدو سبز. همچنین می‌توانید حجم وعده‌های خود را کاهش دهید یا به جای آن سبزیجات چلیپایی پخته شده را انتخاب کنید.
پیاز
پیاز، یکی از سبزیجات زیرزمینی با طعم و عطر متمایز است. این ماده به ندرت کامل خورده می‌شود، اما در غذاهای پخته شده، غذاهای جانبی و سالاد محبوب است.
اگرچه پیاز معمولاً در مقادیر کم مصرف می‌شود، یکی از منابع غذایی اصلی فروکتان‌ها است. فروکتان‌ها فیبرهای محلولی هستند که می‌توانند باعث نفخ شوند.
علاوه بر این، برخی از افراد نسبت به سایر ترکیبات موجود در پیاز، به خصوص پیاز خام حساس هستند یا عدم تحمل دارند.
بنابراین پیاز عامل شناخته شده نفخ و ناراحتی گوارشی است. پختن پیاز ممکن است این اثرات گوارشی را کاهش دهد.
به جای آن چه بخوریم: سعی کنید از گیاهان یا ادویه جات تازه به عنوان جایگزین پیاز استفاده کنید. استفاده از قسمت سبز پیازچه یا پیازچه به شکل تازه یا پودر شده نیز ممکن است برای کسانی که به اثرات فروکتان حساس هستند مفید باشد.
نوشیدنی‌های گازدار
نوشیدنی‌های گازدار یکی دیگر از دلایل بسیار شایع نفخ است. این نوشیدنی‌ها حاوی مقادیر زیادی گاز دی اکسید کربن هستند.
وقتی یکی از این نوشیدنی‌ها را می‌نوشید، در نهایت مقدار زیادی از این گاز را می‌بلعید که می‌تواند به دام افتاده و فشار معده را افزایش دهد. این موضوع ممکن است منجر به نفخ و بادگلو شود.
به جای آن چه بنوشیم: آب ساده همیشه بهترین است. سایر جایگزین‌های سالم عبارتند از قهوه، چای و آب با طعم میوه یا دتاکس. همچنین می‌توانید مصرف نوشیدنی‌های گازدار خود را به حدود 230 میلی لیتر در روز محدود کنید.
برای درمان نفخ شکم نوشابه را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
جو
جو یکی از غلات رایج مصرفی است. بسیار مغذی است، زیرا فیبر زیادی دارد و حاوی مقادیر زیادی ویتامین و مواد معدنی مانند منیزیم، منگنز و سلنیوم است.
جو غلات کامل به دلیل محتوای فیبر بالایی که دارد ممکن است باعث نفخ در افرادی شود که عادت به خوردن فیبر زیادی ندارند. علاوه بر این، جو حاوی گلوتن است. این ممکن است برای افرادی که نسبت به گلوتن تحمل ندارند مشکلاتی ایجاد کند.
به جای آن چه بخوریم: جو تصفیه شده، مانند مروارید یا جو اسکاچ، ممکن است بهتر تحمل شود. جو را می‌توان با سایر غلات یا شبه غلات مانند جو، برنج قهوه ای، کینوا یا گندم سیاه جایگزین کرد.
چاودار
چاودار یک دانه غلات است که مربوط به گندم است. بسیار مغذی و منبع عالی فیبر، منگنز، فسفر، مس و ویتامین های B است. با این حال، چاودار همچنین حاوی گلوتن است، پروتئینی که بسیاری از مردم نسبت به آن حساس یا عدم تحمل هستند.
چاودار به دلیل محتوای بالای فیبر و گلوتن ممکن است یکی از دلایل اصلی نفخ در افراد حساس باشد.
به جای آن چه بخوریم: اندازه وعده‌های خود را کاهش دهید یا غلات دیگر یا شبه غلات را انتخاب کنید، از جمله جو دوسر، برنج قهوه ای، گندم سیاه یا کینوا.
رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره کافیـه همیـن الان تصمیم بگیری که می‌خـوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.
ثبت نام و دریافت رژیم مشاوره خرید رژیم 
محصولات لبنی
لبنیات بسیار مغذی است و همچنین منبع عالی پروتئین و کلسیم است. با این حال، حدود 65 درصد از جمعیت جهان قادر به تجزیه لاکتوز، قند موجود در شیر نیستند. این وضعیت به عنوان عدم تحمل لاکتوز شناخته می‌شود.
اگر عدم تحمل لاکتوز دارید، لبنیات می‌تواند باعث مشکلات گوارشی شود. علائم شامل نفخ، گاز، گرفتگی عضلات و اسهال است.
به جای آن چه بخوریم: افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند گاهی اوقات می‌توانند خامه و کره، پنیرهای سفت یا محصولات لبنی تخمیر شده مانند ماست را تحمل کنند.
محصولات شیر بدون لاکتوز نیز موجود است. جایگزین‌های دیگر برای شیر معمولی شامل شیر نارگیل، بادام، سویا یا شیر برنج است.
عدس
عدس نیز حبوبات است. آنها حاوی مقادیر زیادی پروتئین، فیبر و کربوهیدرات و همچنین مواد معدنی مانند آهن، مس و منگنز هستند.
به دلیل محتوای فیبر بالایی که دارند، می‌توانند در برخی افراد نفخ ایجاد کنند. این امر به ویژه در مورد افرادی که عادت به خوردن فیبر زیادی ندارند صادق است.
مانند لوبیا، عدس نیز حاوی FODMAP است. این قندها ممکن است به تولید بیش از حد گاز و نفخ کمک کنند، به خصوص در افراد مبتلا به IBS .
با این حال، خیساندن یا بیرون ریختن عدس قبل از خوردن آن می‌تواند آن را برای سیستم گوارشی بسیار آسان کند.
به جای آن چه بخوریم: خیساندن یا جوانه زدن عدس و کاهش حجم غذا ممکن است به کاهش علائمی مانند گاز معده و نفخ کمک کند.
برای درمان نفخ شکم عدس را کمتر مصرف کنید.
سیب
سیب یکی از محبوب ترین میوه ها در جهان است. آنها سرشار از فیبر، ویتامین C و آنتی اکسیدان هستند و با طیف وسیعی از مزایای سلامتی مرتبط هستند.
با این حال، سیب برای برخی افراد باعث نفخ و سایر مشکلات گوارشی نیز می‌شود. مقصر فروکتوز است که یک FODMAP است و محتوای فیبر بالای سیب. فروکتوز و فیبر هر دو می‌توانند در روده بزرگ تخمیر شوند و ممکن است باعث ایجاد گاز و نفخ شوند. هضم سیب‌های پخته راحت‌تر از سیب‌های تازه است.
به جای آن چه بخوریم: سیب پخته را انتخاب کنید، اندازه وعده‌های خود را کاهش دهید، یا به جای آن میوه‌های دیگری مانند موز، زغال اخته، گریپ فروت، پرتقال ماندارین یا توت فرنگی را انتخاب کنید.
سیر
سیر بسیار محبوب است، هم برای طعم دادن به غذاها و هم به عنوان یک داروی سلامت.
مانند پیاز، سیر حاوی فروکتان‌هایی است که FODMAP هایی هستند که می‌توانند باعث نفخ شوند .
آلرژی یا عدم تحمل به سایر ترکیبات موجود در سیر نیز نسبتاً رایج است، با علائمی مانند نفخ، آروغ زدن و گاز.
به جای آن چه بخوریم: سعی کنید از گیاهان و ادویه جات دیگر در آشپزی خود استفاده کنید، مانند آویشن، جعفری، پیازچه یا ریحان. اگر به محتوای فروکتان سیر حساس هستید، می‌توانید از روغن سیر، پودر سیر یا پودر پیازچه نیز استفاده کنید.
چه غذاهایی نفاخ نیستند؟
ماست، مارچوبه، چای سبز، جو دو سر و کینوا از جمله مواد غذایی بدون نفخ و ضد نفخ هستند. در ادامه مواد غذایی بیشتری را برمی‌شمریم:
چه میوه هایی برای نفخ معده خوب است؟
با قرار دادن میوه‌های زیر در برنامه غذایی روزانه خود می‌توانید نفخ معده‌تان را کاهش دهید:
- خیار
- موز
- آووکادو
- توت فرنگی
- زغال اخته
- شاه توت
- آناناس
- ریواس
درمان نفخ شکم با عدم مصرف غذاهای نفاخ و مصرف بیشتر غذاهای ضد نفخ امکان‌پذیر است.
موز یک میوه عالی ضد نفخ است.
درمان نفخ شکم با زردچوبه
زردچوبه یک ادویه ضد نفخ عالی است. طب سنتی مدت‌هاست که فواید این گیاه قوی را تبلیغ کرده است و علم نیز با آن موافق است.
زردچوبه ادویه‌ایست که می‌تواند به سیستم گوارش و کبد کمک کند و بنابراین می‌تواند به نفخ و گاز معده کمک کند. علاوه بر این تولید صفرا را در کبد تحریک و به دفع آن از طریق کیسه صفرا کمک می‌کند.
از دیگر ادویه‌هایی که ضد نفخ شکم هستند می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- زیره
- هل
- دارچین
زنجبیل
زنجبیل یکی از درمان‌های شناخته شده برای بهبود ناراحتی معده است که جهت درمان نفخ و پف‌کردگی نیز به کار می‌رود.
زنجبیل به هضم غذا کمک می‌کند و از تعداد زیادی ناراحتی‌های معده از جمله حالت تهوع و نفخ نیز پیشگیری می‌کند. می‌توانید از شیرینی زنجبیلی، چای زنجبیل یا اضافه کردن مستقیم زنجبیل تازه به ماست و غذاهای سرخ کرده استفاده کنید.
کرفس
جویدن کرفس درست مانند ورزش برای فک است؛ اما روی از بین بردن نفختان نیز تاثیر دارد.
کرفس را می‌توان به عنوان نیروی کمکی هضم استفاده کرد تا گاز روده را کنترل کند، چون مواد شیمیایی دارد که احتباس مایع‌ها را کاهش می‌دهد.
شیر بادام
برخی از ما نمی‌توانیم لبنیات را تحمل کنیم. دلیلش هم مشکلی است که در هضم لاکتوز داریم. نوع گیاهی لبنیات می‌تواند جایگزین مناسبی باشد تا دیگر دچار نفخ نشوید.
قند یا لاکتوز موجود در شیر می‌تواند باعث نفخ و درد شود. پروتئین‌های لبنیات می‌توانند باعث التهاب شوند که منجر به جمع شدن مخاط و احتباس مایعات می‌شود.
کفیر و ماست
اگر با مصرف لبنیات مشکلی ندارید، کفیر را که یک نوع تخمیر شده از شیر و ماست است، امتحان کنید. هر دو پروبیوتیک دارند که برای شکم، بدن و نفخ مفید است.
کفیر و ماست باکتری‌های خوب درون روده را بهبود می‌دهند که باعث می‌شود عملکرد سیستم گوارش بهتر شود.
گوجه فرنگی
گوجه فرنگی برای از بین بردن نفخ و ورم بسیار مفید است. گوجه فرنگی سرشار از پتاسیم است که به متعادل ساختن سطح سدیم در بدن کمک می‌کند، در نتیجه وزن آب بدن کاهش می‌یابد.
رازیانه
این سبزی مدیترانه‌ای را به خاطر طعم شبیه به شیرین بیانش می‌شناسند. دفعه بعد که شکمتان دچار نفخ و ورم شد دانه‌هایش را بخورید یا چای رازیانه بنوشید.
تحقیق‌ها نشان داده رازیانه در کنار فواید بسیارش به کاهش گاز و ورم بسیار کمک می‌کند.
کلم بوک چوی
سبزی‌های برگ‌دار مانند بوک چوی می‌توانند به کاهش التهاب و ورم کمک کنند، چون حاوی نیترات‌های خوراکی‌اند که رگ‌های خونی را باز می‌کنند و جریان خون را در نقاطی که افزایش می‌دهند مایع‌ها باید حذف شوند، مانند شکم ورم کرده.
به علاوه، سبزی‌های برگ‌دار حاوی الکترولیت‌های منیزیم و پتاسیم‌اند. اضافه کردن منیزیم و پتاسیم به برنامه غذایی می‌تواند به متعادل کردن مواد معدنی و جلوگیری از نگه داشتن مقدار زیادی سدیم توسط بدن کمک کند.
سبزی‌های برگ‌دار مانند بوک چوی می‌توانند به کاهش التهاب و ورم کمک کنند
آب
اگر دچار نفخ شده باشیم آب بنوشیم؟ بله. اما از مصرف نوشیدنی‌های گازدار پرهیز کنید. چون هم نفخ را بدتر می‌کند و هم موجب مشکل‌هایی معده می‌شوند.
آب آشامیدنی کمک می‌کند همه چیز از بدنتان خارج شود. حتی می‌توانید به آبی که می‌نوشید قطعه‌های خیار، پرتقال یا لیمو اضافه کنید تا طعم‌دار شود.
درمان نفخ روده در طب اسلامی
بسیاری می‌پرسند بهترین دمنوش برای نفخ شکم چیست. باید بگوییم مصرف مجموعه‌ای از مواد غذایی ضد نفخ و عدم مصرف غذاهای نفاخ به درمان این مشکل کمک می‌کند.
با این حال گیاهان دارویی یکی از قوی‌ترین مواد خوراکی برای برطرف کردن گاز معده است.
استفاده از داروی گیاهی جهت گاز معده و روده یکی از روش‌های درمان نفخ و سنگینی معده است. این گیاهان ضد نفخ را به صورت دمنوش مصرف کنید:
- نعناع
- گشنیز
- بادرنجبویه
- سیاه دانه
- چای سبز
حتما بخوانید:
از خواص چای سبز تا قدرت شگفت انگیز آن برای سلامتی
به غذای خود ادویه گوارشی اضافه کنید
ادویه‌ها می‌توانند به افزایش آتش گوارش کمک کنند. زمانی که مرتب با غذا خورده شوند، باعث کاهش نفخ و گاز معده نیز می‌شوند.
به عنوان مثال، دانه‌های زیره، دانه‌های زنیان، زنجبیل خرد شده تازه و انقوزه ادویه‌های گوارشی به حساب می‌آیند.
اگر می‌خواهید با این ادویه‌ها آشپزی کنید، مقداری روغن گرم کنید، سپس یک دوم قاشق چای خوری زیره، زنیان، دانه‌های رازیانه و مقدار اندکی انقوزه اضافه کنید.
حتی می‌توانید قطعه‌های زنجبیل را نیز به ماهی‌تابه اضافه کنید. حدود ۳۰ دقیقه سرخشان کنید و سپس این ترکیب را به سبزی‌ها، گوشت یا لوبیا اضافه کنید.
نعناع بهترین سبزی ضد نفخ است.
اگر آشپزی نمی‌کنید، می‌توانید زیره، دانه زنیان، دانه رازیانه، و مقداری انقوزه را داخل مخلوط کن بریزید، تا از ترکیب آنها ادویه‌ای ضد نفخ همیشه دم دستتان باشد و در غذاها استفاده‌اش کنید.
اگر به تندی حساسیت دارید، از سوزش سر دل رنج می‌برید یا مشکل رفلاکس معده دارید، قبل از استفاده‌ی زنجبیل یا انقوزه حتما با پزشک مشورت کنید. چون این دو مورد بسیار تندند.
فقط غذاهای پخته میل کنید
وقتی غذا را می‌پزید، در واقع قبل از رسیدن غذا به دهان آن را مقداری هضم کرده‌اید، این یعنی سیستم گوارش بدن دیگر نیازی به تلاش جهت شکستن غذای خام ندارد. به همین دلیل دچار نفخ شکم نمی‌شوید.
بعد از غذا دانه‌های رازیانه بجوید
اگر به رستوران‌های هندی رفته باشید، مطمئنا متوجه ترکیب دانه‌های رازیانه و نبات که نزدیک در خروجی قرار داده شده است می‌شوید. برخی بر این باورند که دانه‌های رازیانه، باعث تقویت سوخت و ساز و همچنین خنثی کردن گاز پس از غذا خوردن می‌شود.
وقتی بعد از غذا یک دوم قاشق چای خوری رازیانه با نبات را استفاده می‌کنید، در واقع منبعی کاملا طبیعی از خنثی کننده اسید را میل کرده‌اید.
اگر با ترش کردن یا تندی مشکلی ندارید، می‌توانید یک دوم قاشق چای خوری زیره به همراه زنیان برای جلوگیری از نفخ استفاده کنید.
بهترین داروی نفخ چیست؟
بسته به علت مشکل می‌توان از داروها و قرص ضد گاز روده برای درمان نفخ شکم استفاده کرد. گزینه‌های درمانی عبارتند از:
داروهای بدون نسخه
داروخانه‌ها داروهای مختلفی مانند بیسموت ساب سالیسیلات و سیمتیکون، را ارائه می‌دهند که می‌توانند به تسکین نفخ کمک کنند.
داروهای تجویزی
برخی از داروهای تجویزی می‌توانند شرایط زمینه‌ای مانند IBS یا رشد بیش از حد باکتری‌های روده کوچک که باعث ایجاد گاز می‌شوند را هدف قرار دهند. درمان این بیماری به نوبه خود ممکن است نفخ را کاهش دهد.
مکمل‌ها
اگر عدم تحمل لاکتوز دارید، مصرف لاکتاز ممکن است به تسکین گاز هنگام مصرف محصولات لبنی کمک کند. مکمل دیگر، آلفا گالاکتوزیداز، می‌تواند به بدن در تجزیه حبوبات و سبزیجات به منظور کاهش گاز کمک کند.
قبل از افزودن هر گونه دارو یا مکمل به رژیم غذایی، با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید تا مطمئن شوید که آنها برای شما بی‌خطر هستند.
آنچه از مقاله نفخ شکم آموخیتم:
نفخ شکم یکی از مشکلات گوارشی رایج در بین عموم افراد است؛ حتی کودکان. در حالی که بسیاری از افراد می‌توانند غذاهای ذکر شده در بالا را بدون هیچ مشکلی تحمل کنند، برخی از مواد تشکیل‌دهنده ممکن است باعث نفخ معده برای برخی افراد شوند. اگر بعد از غذا خوردن اغلب مشکلات گوارشی مانند گاز معده یا نفخ را تجربه می‌کنید، ممکن است زمان آن رسیده باشد که تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد و از غذاهای ضد نفخ استفاده کنید. اگر متوجه شدید که بسیاری از غذاها باعث ایجاد علائم نامطلوب می‌شوند یا به طور فزاینده ای نسبت به غذاها حساسیت نشان می‌دهید، بهتر است با یک پزشک متخصص گوارش مشورت کنید. یک پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند به تعیین علت اصلی علائم و بهترین روش درمان نفخ شکم کمک کند، که ممکن است شامل ترکیبی از اصلاحات رژیم غذایی، تغییر شیوه زندگی یا داروها باشد.
منابع:
- healthline.com
- oprahdaily.com
- healthline.com
3.8/5 – (62 امتیاز)
یک دیدگاه بگذارید